Vai trò của lãnh đạo trong nhận thức an ninh mạng

Các chương trình nhận thức an ninh mạng thường tập trung vào công nghệ, chính sách và đào tạo nhân viên, nhưng một yếu tố quan trọng lại thường bị bỏ qua: sự ủng hộ từ lãnh đạo. Dù tổ chức có triển khai các biện pháp bảo mật tiên tiến đến đâu, nếu không có sự cam kết từ cấp quản lý, những sáng kiến này sẽ khó đạt được hiệu quả. Lãnh đạo chính là người định hướng văn hóa bảo mật của tổ chức, ảnh hưởng trực tiếp đến cách nhân viên nhận thức về rủi ro mạng và các quy định tuân thủ. 

Tại Việt Nam, bức tranh an ninh mạng đang ngày càng phức tạp với sự gia tăng của các mối đe dọa tinh vi hơn. Tuy nhiên, những tổ chức đầu tư vào các chương trình nâng cao nhận thức do lãnh đạo dẫn dắt đã ghi nhận sự sụt giảm đáng kể về số vụ tấn công. Đây không phải là sự ngẫu nhiên. Khi lãnh đạo đóng vai trò tiên phong trong an ninh mạng, vấn đề này không còn chỉ là một mối quan tâm kỹ thuật mà đã trở thành ưu tiên chiến lược của doanh nghiệp.

Lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong nhận thức an ninh mạng

An ninh mạng là ưu tiên kinh doanh, không chỉ là vấn đề kỹ thuật 

Nhiều tổ chức vẫn xem an ninh mạng là trách nhiệm của bộ phận kỹ thuật thay vì một ưu tiên chiến lược. Tuy nhiên, các cuộc tấn công mạng không chỉ làm gián đoạn hệ thống CNTT mà còn ảnh hưởng đến tài chính, vận hành và uy tín thương hiệu. Thiếu sự tham gia của lãnh đạo vào chương trình nhận thức an ninh mạng dẫn đến sự lơ là của nhân viên, tạo điều kiện cho tin tặc xâm nhập hệ thống qua một email lừa đảo. 

Nếu lãnh đạo ưu tiên đào tạo và nâng cao nhận thức về an ninh mạng, những cuộc tấn công như vậy hoàn toàn có thể được ngăn chặn. Đó là lý do an ninh mạng phải trở thành vấn đề cấp cao, không chỉ là trách nhiệm của IT. 

Phân bổ nguồn lực đúng trọng tâm 

Chính sách chỉ hiệu quả khi được thực thi đúng cách. Nhiều tổ chức đầu tư vào hạ tầng bảo mật—tường lửa, bảo vệ điểm cuối, mã hóa—nhưng lại bỏ qua việc đào tạo nhận thức liên tục. Lãnh đạo cần đảm bảo đào tạo an ninh mạng được ưu tiên ngang hàng với đầu tư công nghệ. Nếu không, doanh nghiệp sẽ để lộ một lỗ hổng quan trọng: yếu tố con người. Hiện vẫn còn 25% doanh nghiệp chưa triển khai chương trình nhận thức an ninh mạng cho nhân viên. 

Theo khảo sát an ninh mạng quốc gia 2024:  

✔ 46,15% tổ chức tại Việt Nam từng bị tấn công mạng  

✔ 6,77% phải đối mặt với các cuộc tấn công thường xuyên  

✔ 24% vẫn chưa cung cấp chương trình đào tạo an ninh mạng cho nhân viên 

Vai trò của lãnh đạo trong việc xây dựng văn hóa an ninh mạng

Làm gương từ cấp lãnh đạo 

Nhân viên chỉ coi trọng an ninh mạng khi thấy lãnh đạo cũng làm như vậy. Một văn hóa bảo mật mạnh mẽ bắt đầu từ cấp cao nhất—các giám đốc điều hành phải tuân thủ các quy tắc bảo mật, thể hiện ý thức an toàn mạng và tích cực tham gia vào các chiến dịch nâng cao nhận thức. 

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Bộ Thông tin và Truyền thông đã nhận hơn 4.000 báo cáo từ người dùng internet về các hoạt động lừa đảo, trong đó hơn 95% nhắm vào lĩnh vực tài chính và ngân hàng. 

Lãnh đạo doanh nghiệp chủ động tham gia và ủng hộ các chương trình nâng cao nhận thức về an ninh mạng để bảo vệ tài sản số và duy trì niềm tin của khách hàng. 

 Một CEO trực tiếp dẫn dắt chiến dịch bảo mật nội bộ, yêu cầu toàn bộ ban lãnh đạo tham gia vào:  

✔ Đào tạo an ninh mạng hàng tháng  

✔ Mô phỏng tấn công giả mạo qua email  

✔ Công khai ủng hộ chính sách “không khoan nhượng” đối với vi phạm bảo mật 

Biến an ninh mạng thành trách nhiệm chung 

Nhận thức về an ninh mạng không thể chỉ là sự kiện diễn ra một lần trong năm,. Khi thực hiện liên tục. Lãnh đạo tích cực thúc đẩy các biện pháp bảo mật, nhân viên sẽ hiểu rằng bảo vệ dữ liệu của công ty là trách nhiệm của tất cả mọi người.  

✔ Nhân viên nên được khuyến khích báo cáo các hoạt động đáng ngờ mà không sợ bị trừng phạt.  

✔ Khen thưởng hoặc động viên cho những ai vượt qua các bài kiểm tra an ninh mạng giúp tăng mức độ tham gia.  

✔ Mọi nhân viên mới đều phải được đào tạo bảo mật bắt buộc như một phần của văn hóa công ty.

Dẫn đầu trong việc tuân thủ quy định và đối phó với mối đe dọa mới

Thích ứng với các tiêu chuẩn tuân thủ 

Chính phủ Việt Nam đã ban hành các quy định an ninh mạng chặt chẽ hơn, yêu cầu ít nhất 10% ngân sách CNTT phải được dành cho các biện pháp bảo mật. Vi phạm có thể dẫn đến phạt tài chính, hạn chế hoạt động và tổn hại danh tiếng. 

Vào tháng 10/2024, Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam đã phạt ShopeePay 25 triệu VNĐ vì không thực hiện đầy đủ các biện pháp đánh giá hiệu quả của hệ thống quản lý và kỹ thuật về an toàn thông tin. Những tổ chức tuân thủ chủ động với luật an ninh mạng không chỉ tránh được rủi ro mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh. 

Đối phó với các mối đe dọa mạng ngày càng tinh vi 

Tin tặc không còn là những cá nhân hoạt động đơn lẻ—tội phạm mạng đã trở thành một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la với những mối đe dọa phát triển mỗi ngày. Các cuộc tấn công sử dụng AI, lừa đảo qua mạng xã hội và ransomware đã khiến các biện pháp bảo mật truyền thống trở nên không đủ. 

Một số công ty đã trở thành nạn nhân của lừa đảo giọng nói do AI tạo ra. Tin tặc sử dụng công nghệ deepfake để giả giọng một lãnh đạo cấp cao, lừa nhân viên thực hiện chuyển tiền gian lận. Công ty sau đó thừa nhận rằng nhân viên chưa bao giờ được đào tạo để nhận diện các mối đe dọa dựa trên AI. 

 Kết Luận: Lãnh đạo quyết định hiệu quả bảo mật an ninh mạng  

Nhận thức về an ninh mạng giúp nuôi dưỡng một tư duy cảnh giác. Khi lãnh đạo chủ động ủng hộ an ninh mạng, nó sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa doanh nghiệp. Nhân viên sẽ xem bảo mật là trách nhiệm chung, giúp giảm thiểu rủi ro trước khi chúng tấn công. 

Những doanh nghiệp chuẩn bị tốt là những doanh nghiệp có thể tồn tại lâu dài. Hành động ngay hôm nay không chỉ đảm bảo tuân thủ quy định và an toàn tài chính mà quan trọng hơn, là duy trì niềm tin của khách hàng trong kỷ nguyên số. 

 Hãy bắt đầu ngay bằng việc xây dựng một văn hóa an ninh mạng mạnh mẽ từ cấp lãnh đạo cùng với Evvo Labs.